امروزه به لطف پیشرفت فناوری، ردیابی اشیا، خودرو و حتی افراد مختلف، به راحتی امکان‌پذیر شده است.
ردیاب ها، انواع گوناگونی دارند. هر کدام با تکنولوژی خاص و برای اهداف مختلفی ساخته می‌شوند. مثلا سیستم‌های ردیاب مبتنی بر سامانه بازشناسی با امواج رادیویی یا RFID با استفاده از تگهای کوچک الکترونیکی، اطلاعاتی در مورد مکان اشیا یا افراد فراهم می‌کند و ردیاب مبتنی بر GPS بیشتر برای ردیابی در مناطق وسیع‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
امروزه با وجود ردیاب و انواع ابزارها و دستگاه‌های مختلف، به راحتی میتوانید اموال شخصی، دارایی‌های ارزشمند، افراد، حیوانات خانگی و وسیله‌ی نقلیه‌ی خود را ردیابی کنید. با کمک ردیاب میتوانید اشیای گمشده را پیدا کنید یا از راه دور، مراقب بچه‌ها و سالمندان باشید.
انواع ردیاب از نظر کاربرد
ردیاب با اهداف مختلفی ساخته می‌شود. ردیاب ها را می‌توان از لحاظ کاربرد آنها به چند دسته اصلی تقسیم کرد.
ردیاب اموال
ردیاب اموال، دسته‌ای از دستگاه‌های ردیاب است که برای ردیابی اشیای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. مثلا بسیاری از فروشگاه‌ها برای سبدهای خرید خود از ردیاب اموال استفاده می‌کنند.
معمولا ردیاب های اموال فروشگاهی، توانایی شناسایی محصولات موجود در سبدهای خرید را جزو امکانات خود دارند که ابزاری عالی برای شناخت عادات خرید مشتریان است و گروه تبلیغات و بازاریابی فروشگاه، می‌تواند از این داده‌ها استفاده کند.
علاوه بر این، برای ردیابی انواع وسایل ارزشمند می‌توان از این نوع ردیاب استفاده کرد.
ردیاب شخصی
ردیاب شخصی برای ردیابی حرکت و مسیر افراد، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ردیاب‌ها به شکل‌های مختلفی تهیه می‌شوند که برای فرد به راحتی قابل حمل باشند؛ مثلا در قالب دستبند، ساعت مچی یا حتی گردنبند. به محض اینکه این دستگاه فعال شود، موقعیت مکانی فردی که ردیاب را در اختیار دارد، قابل ردیابی است.
ردیاب شخصی، کاربردهای فراوانی دارد. از آن می‌توان برای پیگیری رفتوآمد بچه‌ها و پیشگیری از گم شدن آنها استفاده کرد. یا اینکه می‌توان برای ردیابی سالمندانی که مبتلا به بیماری‌هایی نظیر آلزایمر هستند از این ردیاب استفاده کرد.
ردیاب شخصی، کاربردهای دیگری هم در کسب‌وکار دارد. مثلا کارفرما می‌تواند رفتوآمد کارکنان خود را در ساعات کار، بررسی کند.
ردیاب خودرو و وسایل نقلیه
یکی دیگر از ردیاب هایی که مصارف زیادی دارد و یکی از پرطرفدارترین انواع ردیاب است، ردیاب خودرو یا وسایل نقلیه است. این ردیاب ممکن است استفاده‌ی شخصی داشته باشد یا حتی در کسب‌وکارها مثلا در آژانس‌های کرایه خودرو مورد استفاده قرار بگیرد.
ردیاب خودرو انواع مختلفی دارد و هر کدام دارای امکانات متفاوتی است که کاربران با توجه به نیاز خود می‌توانند تهیه کنند.
این ردیاب ها امکانات متعددی دارند مثلا:
- جهت‌یابی برای خودرو و راهنمای راننده
- نظارت بر اطلاعات مرتبط با خودرو مثلا سرعت، مسیر و سایر عملکردهای خودرو
- ارائه‌ی مختصات GPS به مسئولان مربوطه در صورت رویدادهایی مثل سرقت یا نیاز به خدمات اورژانس
- امکان کنترل از راه دور ماشین و کنترل روی برخی عملکردهای خودرو
البته ردیاب‌های خودروی شخصی، امکانات کمتری دارند. بیشتر برای نظارت بر مکان خودرو در صورت سرقت مورد استفاده قرار می‌گیرند. یا برای نظارت روی رانندگی نوجوانانی که تازه رانندگی را شروع کرده‌اند و والدین قصد کنترل آنها را دارند.
یکی دیگر از کاربردهای ردیاب خودرو در ادارات پلیس برای کنترل و نظارت روی مظنونان یا افرادی است که ممکن است با مظنونان یا مجرمان در ارتباط باشند.
ردیاب حیوانات خانگی
حتما تابه‌حال، آگهی حیوانات خانگی گمشده را دیده‌اید. این روزها به لطف وجود ردیاب های مختلف، دیگر شاهد چنین آگهی‌هایی نیستیم. ردیاب حیوانات، کارکردی مشابه ردیاب های شخصی دارد. با کمک آن می‌توان لحظه‌به‌لحظه، موقعیت مکانی حیوانات را کنترل و نظارت کرد.
انواع ردیاب از نظر عملکرد
ردیاب‌ها از نظر تکنولوژی مورد استفاده و نحوه‌ی عملکرد، انواع مختلفی دارند. در برخی از آنها، از ادغام چند تکنولوژی برای ردیابی استفاده می‌شود. هر کدام از این سیستم‌ها، کاربرد خاصی دارند.
ردیاب RFID یا بازشناسی با امواج رادیویی
سیستم بازشناسی با امواج رادیویی یا RFID نوعی تکنولوژی ردیابی است که در زمینه‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد. تگهای RFID شامل آنتن‌هایی است که می‌توانند سیگنال‌های رادیویی را دریافت یا ارسال کنند و یک چیپ کوچک دارند که حاوی «اطلاعت انتشار» است. سیستم‌های RFID از سیگنال‌های الکترونیکی و الکترومغناطیسی برای خواندن و نوشتن داده‌ها بدون تماس استفاده می‌کنند.
سیستم موقعیت‌یابی جهانی یا GPS یکی دیگر از انواع سیستم‌های به کار رفته در ابزارهای ردیابی است.
ردیاب GPS شامل یک دریافت‌کننده GPS است که به دیوایس‌های مختلف، این امکان را می‌دهد تا موقعیت حدودی آن را مشخص کند. این ردیاب ها مکانیزم‌هایی برای گزارش این اطلاعات در اختیار دارند. معمولا برای گزارش اطلاعات از فرستنده‌های رادیویی، شبکه سلولی یا ارتباط ماهواره‌ای استفاده می‌شود.
ردیاب‌های GPS معمولا حجیم‌تر و گران‌تر از ردیاب RFID هستند ولی امکانات بیشتر و متنوع‌تری دارند و امکان ردیابی لحظه‌ای را حتی از فواصل بسیار دور فراهم می‌کنند.
ردیابی با سیستم Geofencing
ژئوفنسینگ یکی دیگر از روش‌های ردیابی است که ممکن است از سیستم RFID یا فناوری GPS استفاده کند. در این سیستم، به‌جای گزارش لحظه به لحظه‌ی موقعیت مکانی، ردیاب دارای یک دریافت‌کننده است که می‌تواند موقعیت فعلی را از طریق GPS یا اسکنر رادیویی تعیین کند. اگر ردیاب از محدوده‌ی مشخص شده خارج شود، از طریق یک فرستنده، پیام هشدار ارسال می‌شود.
یکی از نمونه‌های استفاده از این نوع ردیاب‌ها در فروشگاه‌ها است. اگر تگهای فعال نصب شده بر محصولات از محدوده‌ی مشخص‌شده خارج شوند، پیام هشدار ارسال می‌شود. دستگاه‌های ردیاب کودکان هم از همین فناوری استفاده می‌کند. اگر کودکان از محدوده مشخص شده‌ی اطراف منزل یا مدرسه خارج شوند، آلارم هشدار ارسال می‌شود.
ژئوفنس (Geofence) یک ابزار مهم و کاربردی با هدف مدیریت هوشمند است. با کمک فناوری ژئوفنس، یک محدوده‌ی فضای مجازی روی یک منطقه‌ی جغرافیایی واقعی تعیین می‌شود.
بسیاری از کسب‌وکارها می‌توانند از این سیستم برای ردیابی اموال و نظارت بر کارکنان خود استفاده کنند. مثلا برای کسب‌وکارهایی که کارکنان آن باید در محدوده‌ی خاصی فعالیت داشته باشند و کارفرما از طریق این ردیاب‌ها می‌تواند از خروج کارکنان از محدوده‌ی مشخص، اطلاع کسب کند.
ردیابی اینترنتی
شیوه‌ی دیگر ردیابی، ردیابی اینترنتی است. این سیستم به دارندگان لپ‌تاپ‌ها و سایر دیوایس‌های دیجیتال کمک می‌کند که در صورت گم شدن یا دزدیده شدن سخت‌افزارهای خود، آنها را پیدا کنند. بسیاری از دستگاه‌های کامپیوتری قابل‌حمل، سیستم ردیابی انتخابی در سیستم بایوس (BIOS) خود دارند که در صورتی که فعال شود، می‌تواند به سرورهای مرکزی در مورد مکانی که دستگاه به اینترنت متصل شده، اطلاعات بدهد.
ردیاب مغناطیسی
ردیاب های مغناطیسی نوع دیگری از ردیاب های GPS است. معرفی ردیاب مغناطیسی، روش‌های کنترل و حفاظت از اموال، وسایل نقلیه و اعضای خانواده را افزایش داده است و موجب تنوع ردیاب ها و کاربردهای آنها شده است. ردیاب مغناطیسی، انعطاف‌پذیری قابل‌توجهی در مورد محل استفاده از آن دارد. در واقع، آنها را میتوانید در جایی قرار دهید که احتمال کار گذاشتن ردیاب وجود ندارد. به همین دلیل، برای سارقان و افراد دیگر، غیرممکن است که ردیاب را پیدا و معدوم کنند.
تهیه و ترجمه: گروه تولید محتوای جی پی اس خودرو
- ۹۸/۰۵/۰۷
ردیاب خودرو